‘De beste tijd om een voedselboom te planten was 20 jaar geleden, de tweede beste tijd vandaag’, schrijft Louis De Jaeger, eco-ondernemer, landschapsarchitect en lid van verschillende agro-ecologische denktanks.

België en vooral Vlaanderen is een van de grootste verliezers als het aankomt op het aantal bomen die we hebben, maar ook op vlak van uitspoeling van pesticiden in ons water en overbemesting. Ons huidig systeem zorgt ervoor dat de landbouw nog intensiever moet waardoor de input van mest, pesticiden en fossiele brandstoffen de pan uit swingen. Dit ten nadele van de landbouwer en ons milieu.

“België heeft dringend meer voedselbossen nodig.”

De roep van de Vlaming voor meer bos is niet meer te negeren, we hebben dringend meer bomen nodig. Bomen zijn onmisbaar om klimaatveranderingen aangenamer te laten verlopen. Ze zijn dé toptechnologie van de jaren 20: ze zijn quasi gratis en zijn de meest efficiënte fabrieken ter wereld. Ze vangen fijn stof op, zijn een van de beste CO2-opslagplaatsen, zorgen voor een betere waterhuishouding en ze kunnen voedsel produceren.

Duurzame voedselstrategie
We moeten vooral kijken naar landbouwmethodes die zo weinig mogelijk input vragen en zo veel mogelijk output leveren. In de huidige landbouw moet men tientallen keren met de tractor heen en weer rijden om te ploegen, te zaaien, te bemesten, meerdere malen pesticiden te spuiten, te oogsten en dit telkens opnieuw. Hoewel dit enorm veel ton voedsel produceert vergeet men soms dat we hiervoor een dure prijs moeten betalen: de aankoop van fossiele brandstoffen, pesticiden en meststoffen, de teloorgang van het milieu, de onvruchtbaarheid van de aarde en de meeste landbouwers worden hier jammer genoeg niet rijker van.

Voedselbossen kan je ruwweg zien als een gewoon bos, met het grote verschil dat de meeste bomen voedsel produceren. In een voedselbos wil je natuurlijke processen nabootsen waardoor je een soort boomgaard creëert in verschillende lagen. Als je één hectare graan hebt, heb je één hectare die zonne-energie opneemt. Heb je één hectare voedselbos, dan heb je veel meer opname van zonne-energie omdat je in drie dimensies werkt. Vertical farming vergt gebouwen en dure led-verlichting, een voedselbos is een vertical farm, puur natuur.

Low input farming
Bestaande voedselbossen hebben bewezen dat je zonder input van water, meststoffen en pesticiden zeer veel eten kan kweken. Om dit als volwaardig landbouwmodel te gebruiken zijn er nog veel experimenten en proefvelden nodig. Dit doet Wouter Van Eck momenteel in Nederland op 20 hectare. Daar zetten ze de voedselbomen netjes op een rij om het oogsten te vergemakkelijken, weliswaar zonder al te veel in te boeten op biodiversiteit en natuurlijke processen.

“Verschillende landbouwvormen moeten elkaar aanvullen. De sleutel ligt in diversiteit.”

Vaak hoort men dat landbouw en natuur niet te verzoenen is met elkaar, maar deze stelling klopt niet. Er werd een vergelijkende studie gedaan tussen Voedselbos Ketelbroek in Nederland en een nabijgelegen natuurgebied. Het blijkt dat er evenveel diersoorten zijn in beide gebieden en dat er sommige soorten zelfs meer voorkomen in het voedselbos, zoals de nachtvlinder.

In principe kan je overleven op een voedselbosdieet: heerlijke eikelburgers, walnootpasta, kakiconfituur, kastanjebrood, vers fruit … Uiteraard zullen we onze frietjes niet opgeven, vandaar dat verschillende landbouwvormen elkaar moeten aanvullen. De sleutel ligt in diversiteit.

Plant meer voedselbos in België!
Voedselbossen zijn een mooie aanvulling om meer bomen te krijgen los van bestaande bossen: op landbouwgrond, op gemeentegronden als samenplek, in privétuinen, in de vorm van plukstraten, eetbare steden en in parken. Voedselbossen zijn maar één van de ingrediënten in de toekomst van een duurzame landbouw, maar momenteel een ontbrekend puzzelstukje in België. Waar blijft onze 20 hectare? Of meer? We moeten vandaag nog beginnen bomen planten. De beste tijd om een voedselboom te planten was 20 jaar geleden, de tweede beste tijd vandaag.

Louis De Jaeger – bestuurder Food Forest Institute

Voedselbos Congres

april 2023

Maak je klaar voor een onvergetelijke voedselbosdag!

Workshops, keynotes, voedselbos speed dating, een boeiend panelgesprek en de voorstelling van de voedselbosstrategie. Je krijgt ook de kans om je eigen initiatief voor te stellen aan het grote publiek. We sluiten ‘s avonds af met een lekker hapje en een live optreden.

Op de eerste editie van het  voedselboscongres schreven we met meer dan 80 mensen aan de voedselbosstrategie, die hebben we een jaar lang verder uitgewerkt met experts om tot een prachtig resultaat komen. Ons doel: 5% van Vlaanderen omzetten naar voedselbos: in de landbouw, op scholen, in stadsparken, langs fietspaden, vrijwel overal dus, harmonisch verweven door heel ons landschap.

Het programma:

14u: Ontvangst

14u30: Voorstelling van de voedselbosstrategie door Louis De Jaeger

15u10: Keynote: Als het in Nederland kan, kan het hier ook, én beter met Wouter Van Eck

15u40: Keynote: Agriwilding met Franky Bossuyt (VUB)

16u: Panelgesprek met Franky Bossuyt, Geert Gommers (VELT), Wouter Van Eck en xxx dept. Landbouw en Visserij

16u45: Pauze

17u: Workshops (iedereen mag 2 workshops kiezen)

  • Hoe haal je inkomsten uit je voedselbos met Commensalist ontwerper Lukas Masson
  • Voedselbos vragen halfuurtje met auteur Madelon Oostwoud
  • Hoe ontwerp je een voedselbos? met Louis De Jaeger
  • Koken uit het voedselbos met Lieve Ferdinande
  • Voedselbos praktijkervaring met Wouter Van Eck


18u:
Showcase van voedselbos initiatieven: Iedereen die dat wens mag een eigen voedselbos initiatief voorstellen

19u: Eten, optreden en voedselbos speed dating

22u: Slaapwel

Prijs: €35 inclusief workshops, lezingen en maaltijd ‘s avonds (exclusief drank)

Georganiseerd door Food Forest Institute vzw

Will je meer lezen ?

Exploreer andere blogposts

nl_BEDutch